Elektrische bestelwagens botsen op de grens van 3,5 ton
Als ruggengraat van de logistieke sector ondergaat ook de bestelwagen zijn elektrische revolutie. Maar hoewel emissievrije motoren een duurzamere toekomst beloven, blijft hun integratie in bedrijfsvoertuigparken allesbehalve evident.
De grootste hinderpaal? Het gewicht. Batterijen en elektrische aandrijvingen maken de voertuigen aanzienlijk zwaarder, waardoor ze vaak boven de Europese limiet van 3,5 ton maximaal toegelaten massa (MTM) uitkomen voor bestuurders met een gewoon rijbewijs B. Dat extra gewicht komt dus niet door overbelasting met goederen, maar door de technologie zelf.
Europa opent de deur tot 4,25 ton
Om dit onevenwicht recht te trekken, staat de Europese richtlijn 2006/126/EG de lidstaten toe om bestuurders met een rijbewijs B toe te laten elektrische of waterstofaangedreven bestelwagens te besturen tot 4,25 ton MTM.
Frankrijk, Duitsland, Nederland, Luxemburg en het Verenigd Koninkrijk hebben deze maatregel al definitief ingevoerd. Daarmee bieden ze bedrijven extra speelruimte om hun vloot te elektrificeren. Alle buurlanden van België passen de regeling dus al toe.
Twee proefprojecten in België
België kiest voorlopig voor een voorzichtige aanpak. De federale regering startte op 1 september 2023 een proefproject van drie jaar. De voorwaarden zijn strikt:
-
de bestuurder moet in dienst zijn van een Belgische onderneming actief in logistiek of met minstens negen ingeschreven voertuigen;
-
elk voertuig moet een deelnamecertificaat krijgen van de FOD Mobiliteit en Vervoer;
-
de deelnemende bedrijven moeten om de zes maanden gebruiksgegevens doorsturen (kilometrage, zones, incidenten…).
In maart 2024 kwam daar een tweede maatregel bij: een tijdelijke vrijstelling van de tachograafplicht voor elektrische bestelwagens tot 4,25 ton die deelnemen aan het proefproject. Die vrijstelling geldt enkel voor ritten binnen een straal van 100 km rond de maatschappelijke zetel van de onderneming.
Concreet duwtje voor de transitie…
Deze proefprojecten betekenen een belangrijke versnelling richting koolstofvrije lichte transporten.
Ze helpen administratieve barrières weg te nemen en houden rekening met de technische eigenheden van elektrische voertuigen. Dat men met een rijbewijs B een elektrische bestelwagen tot 4,25 ton mag besturen, is een groot voordeel voor bedrijven.
Bovendien liggen de operationele kosten – denk aan laden en onderhoud – lager dan bij verbrandingsmotoren, wat hun economische aantrekkelijkheid verder vergroot. Deze maatregelen tonen een duidelijke reglementaire aanpassing aan een snel evoluerende technologie.
… maar hindernissen blijven
Het plaatje is niet volledig rooskleurig. Verschillende factoren vertragen nog steeds de algemene invoering:
-
Fiscale verschillen tussen gewesten: in Vlaanderen zijn deze voertuigen vrijgesteld van kilometerheffing, maar dat geldt niet voor Wallonië en Brussel.
-
Toegangsbeperkingen in steden: sommige gemeenten weigeren nog steeds voertuigen boven 3,5 ton, ook al zijn ze elektrisch, wat stedelijke leveringen bemoeilijkt.
-
Bezorgdheid bij vakbonden: zij wijzen op het ontbreken van een tachograafverplichting, die volgens hen essentieel is voor verkeersveiligheid en controle van rij- en rusttijden.
-
Snelheidslimiet: elektrische bestelwagens van 4,25 ton vallen in België onder categorie N2, wat een maximumsnelheid van 90 km/u oplegt, net als bij vrachtwagens. Luxemburg beschouwt ze daarentegen als N1-voertuigen (tot 3,5 ton) en ontsnapt zo aan die beperking.
Voorzichtig maar veelbelovend
België blijft dus voorzichtig waar andere landen al de knoop hebben doorgehakt. Vandaag nemen elf bedrijven deel aan het proefproject, samen goed voor 14 voertuigen. De vraag is of dat voldoende is om relevante conclusies te trekken.
De resultaten van deze proef lopen ten vroegste eind 2026 binnen. Tot dan kunnen bedrijven met vragen over hun elektrische bestelwagens of de verduurzaming van hun vloot terecht bij de LCV-experts van J&T Autolease.